الهه عبدی

در چند سال گذشته، مفهوم جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش رشد زیادی در حوزه‌ی آموزش‌وپرورش پیدا کرده است. همیشه یک پرسش اساسی برای درک اینکه جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش چیست، وجود داشته است.

بیشتر بدانید:

تصور و جنبش‌های اجتماعی

وقتی در مورد جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش صحبت می‌شود، اغلب مطالعه‌ی روش‌هایی مدنظر است که از طریق آن اثرگذاری بر آموزش‌وپرورش از سوی نهاد‌های عمومی و تجربیات فردی ممکن می‌شود. جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش همچنین با یافتن پیامد‌های مرتبط با آموزش‌وپرورش در بخش‌های اجتماعی همراه است.

جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش رابطه‌ی بین جامعه و آموزش‌و‌پرورش را مطالعه می‌کند. تعریف چیستی جامعه‌شناسی آموزش‌و‌پرورش همچنین به مطالعه‌ی چگونگی تأثیرگذاری تجربه‌ی فردی و نهادهای اجتماعی بر آموزش‌وپرورش و بروندادهای آن اشاره دارد. این تعریف به سیستم مدارس دولتی جوامع صنعتی مدرن اشاره دارد. تعریف جامعه‌شناسی آموزش‌‌وپرورش، گسترش آموزش عالی، آموزش بزرگسالان و آموزش مداوم را در بر می‌گیرد. بنابراین، در تعریف چیستی جامعه‌شناسی آموزش‌و‌پرورش اغلب در مورد تأثیر عمیق تجربه‌های فردی بر آموزش دانش‌آموزان صحبت می‌شود.

تجربه‌ی فردی از خانواده، دوستان، جامعه و تمام افرادی که فرد با آن‌ها در تعامل است کسب می‌شود. نهادهای اجتماعی که آموزش یک فرد را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند شامل مدرسه، دانشگاه، محل کار و هر نهادی ازاین‌قبیل هستند. جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش غالباً دل‌مشغول نظام‌های تعلیم‌‌وتربیت ساختارمند است. با کمک این مفهوم می‌توان درک کرد که کدام عوامل مرتبط با حوزه‌ی آموزش‌وپرورش بیشترین تأثیر را بر آموزش عالی برای دانشجویان دارد.



جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش به دنبال درک نحوه‌ی عملکرد فرایند آموزش است. هدف آن تجزیه‌وتحلیل روش‌هایی است که مؤسسات آموزشی می‌توانند در بخش آموزش‌وپرورش به کار گرفته و تعادلی را باتوجه‌به عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و سایر عوامل که باید به دانش‌آموزان آموزش داده شود، ایجاد کنند.

به طور ساده اهمیت جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش در بررسی تأثیر آموزش بر فرد به‌عنوان یک نهاد اجتماعی است. درعین‌حال هدف جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش یافتن راه‌حلی برای مشکلات موجود در بخش آموزش‌وپرورش است تا راهبردهایی را در مورد چگونگی کاهش آن ترسیم کند. همچنین، کارکرد جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش با درک نقش نظام آموزشی در هنگام تأثیرگذاری بر جامعه و انتقال آن به‌سوی جامعه‌ی بهتر همراه است.

در‌نتیجه از طریق درک نظام آموزشی می‌توان جنبه‌های دیگری را که با کل نظام اجتماعی مرتبط است نیز درک کرد. این امر قشربندی اجتماعی را در بر می‌گیرد که ممکن است همراه با ساختار سیاسی رایج در جامعه وجود داشته باشد. با ارزیابی بهتر این روابط، حمایت بهتر از بخش آموزش‌وپرورش و تأثیر مثبت بر آن امکان‌پذیر خواهد بود. هدف جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش مطالعه‌ی چگونگی تأثیر عوامل اجتماعی بر مدارس و افراد، کسب دانش در مورد ایدئولوژی‌های دموکراتیک، کمک به ایجاد برنامه‌های درسی است که نیازهای هر کودک را به بهترین شکل برآورده کند، رشد شخصیت او را فراهم کند و...

بیشتر بدانید:

آنتونیو گرامشی، گنجی پنهان

جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش هدفی مهم، خوش‌بینانه و اساسی است که با اهداف رشد و پیشرفت محیط یادگیری مشخص می‌شود. جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش وسیله‌ای است برای بهبود استانداردهای آموزشی و به‌نوبه‌ی خود به نسل جوان برای دستیابی به کیفیت بیشتری از زندگی کمک می‌کند. جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش به‌عنوان حوزه‌ای شناخته شده است که در آن فرصتی برای دانش‌آموزان وجود دارد تا مهارت‌های منحصربه‌فردی را که نیاز دارند و پتانسیل آن را دارند، بیاموزند و توسعه دهند. این حوزه از جامعه‌شناسی نه‌تنها باعث بهره‌مندی کودکان بلکه نوجوانان و بزرگسالان نیز می‌شود.