در طول تاریخ، بسیاری از جامعهشناسان مشهور بوده‌اند که آثار خود را در حوزه‌ی جامعه‌شناسی و جهان برجای گذاشته‌اند. در مطلب پیش رو، شما خوانندگان گرامی با تعدادی از مشهورترین جامعهشناسان تاریخ و آثار، نظریه‌ها، و سیر فکری آنها آشنا می‌شوید. (مدت زمان مطالعه: 10 دقیقه)
1- اوگوست کنت
اوگوست کنت (1798-1857) فیلسوف فرانسوی است که به‌عنوان بنیان‌گذار پوزیتیویسم و ابداع‌کننده‌ی اصطلاح جامعه‌شناسی شناخته می‌شود. کنت با تأکید زیاد بر مشاهده‌ی سیستماتیک و نظم اجتماعی، به شکل‌گیری و گسترش جامعه‌شناسی کمک کرد.
2- کارل مارکس
کارل مارکس (1818-1883) اقتصاددان سیاسی آلمانی، یکی از مشهورترین پایه‌گذاران جامعه‌شناسی است. او به‌خاطر نظریه‌ی ماتریالیسم تاریخی‌اش، تحت عنوان اینکه نظم اجتماعی (مانند ساختار طبقاتی و سلسله‌مراتب) از سیستم اقتصادی یک جامعه بیرون می‌آید، شناخته می‌شود. مارکس به نظریه‌پردازی رابطه‌ای دیالکتیکی، بین پایه و روبنای جامعه پرداخت. برخی از آثار او مانند «مانیفست حزب کمونیست» با همکاری فیلسوف آلمانی، فردریش انگلس (1820-1895) نوشته شده است. بخش قابل‌توجهی از نظریه او، در مجموعه‌ای به نام «سرمایه» گنجانده شده است. مارکس به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های تاریخ، در نظرسنجی بی‌بی‌سی 1999، از سوی مردم سراسر جهان، لقب «متفکر هزاره» را به خود اختصاص داد.
بیشتر بخوانید:
3- امیل دورکیم
جامعه‌شناس فرانسوی، امیل دورکیم (1858-1917)، ملقب به «پدر جامعه‌شناسی» یکی از پایه‌گذاران مطرح این رشته است. درواقع او جامعه‌شناسی را به یک علم مبدل کرده است. یکی از معروفترین آثار او «خودکشی: مطالعه‌‍ای در جامعه‌شناسی» است که ویژگی‌های مشترک افرادی را که اقدام به خودکشی می‌کنند را توصیف کرده است. از دیگر آثار مهم او «تقسیم کار در جامعه» است که بر بررسی چگونگی عملکرد جامعه و نحوه‌ی تنظیم خود، تمرکز دارد.
4- ماکس وبر
ماکس وبر آلمانی (1864-1920) به‌عنوان پروفسوری اقتصاددان، یکی از مشهورترین بنیان‌گذاران جامعه‌شناسی، محسوب می‌شود. شهرت او به‌خاطر انتشار رساله‌‌های دکتری (اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری) در سال 1904، جامعه‌شناسی دین در سال 1922 و ایده‌های بروکراتیک‌اش است.
بیشتر بخوانید:
5- هریت مارتینو
هریت مارتینو (1802-1876) نویسنده، فعال سیاسی برجسته‌ی بریتانیایی و از اولین جامعهشناسان بنیان‌گذار غربی است که متأسفانه امروزه در کلاس‌های درس جامعه‌شناسی نادیده گرفته می‌شود. او به‌وفور مطالبی را درمورد جنسیت گرایی و نقش‌های جنسیتی نوشته است و حوزه‌ی تحقیق او بر سیاست، اخلاق و جامعه متمرکز بود.
6- دو بویس
دو بویس یک جامعه‌شناس آمریکایی بود که پس از جنگ داخلی ایالات متحده آمریکا، به دلیل تحقیقات خود در زمینه‌ی نژاد و نژادپرستی شناخته شد. او اولین آفریقایی-آمریکایی بود که مدرک دکترای خود را از دانشگاه هاروارد گرفت و به‌عنوان رئیس انجمن ملی پیشرفت رنگین‌پوستان (NAACP) در سال 1910 خدمت کرد. برجسته‌ترین آثار او به شرح زیر است: 1- روح‌های مردم سیاه (در این اثر نظریه‌ی «آگاهی مضاعف» را مطرح کرد)، 2- بازسازی سیاه‌پوستان (این کتاب حجیم در رابطه با ساختار اجتماعی ایالات متحده آمریکا است).
آیا می‌دانید:
7- الکسی دو توکویل
توکویل (1805-1859) جامعه‌شناسی فرانسوی است که به‌خاطر کتاب «دموکراسی در آمریکا» به شهرت رسید. او در حوزه‌ی سیاست و علوم سیاسی فعال بوده و آثار زیادی در زمینه‌ی جامعه‌شناسی تطبیقی و تاریخی منتشر کرد.
8- آنتونیو گرامشی
گرامشی (1891-1937) به‌عنوان یک روزنامه‌نگار و فعال سیاسی ایتالیایی، نظریه‌های اجتماعی پرباری را در دوران اسارت خود توسط دولت فاشیستی موسولینی (1926-1934) به نگارش درآورد. او نظریه‌ی مارکس را با تمرکز بر نقش روشنفکران، سیاست و رسانه‌ها در حفظ سلطه‌ی طبقه‌ی بورژوازی در یک نظام سرمایه‌داری، پیش برد. مفهوم «هژمونی فرهنگی» سهمی اساسی و کلیدی در آثار گرامشی دارد.
بیشتر بخوانید:
9- میشل فوکو
فوکو (1926-1984) نظریه‌پرداز اجتماعی، فیلسوف، مورخ، روشنفکر و کنشگر فرانسوی بود که به دلیل افشای روش‌های «باستان‌شناسی» خود تحت عنوان اینکه چگونه نهادها از طریق ایجاد گفتمان‌هایی مردم را کنترل کرده و اعمال قدرت می‌کنند، شناخته می‌شود. در قرن 21 ام، او به‌عنوان نظریه‌پردازی اجتماعی که آثار و نظریه‌هایش خوانندگان زیادی دارد، مطرح است.
10- سی رایت میلز
میلز (1916-1962) جامعه‌شناس آمریکایی است که نقد‌های بحث برانگیزی را درباره‌ی جامعه‌ی معاصر و عملکرد جامعه‌شناختی، به‌خصوص در کتاب خود «تخیل جامعه‌شناختی» مطرح کرده است. او همچنین به مطالعه‌ی قدرت و طبقه در کتاب «نخبگان قدرت» (1956) پرداخته است.
متن حاضر ترجمه‌ای است از مطلب (Famous Sociologists) از سایت https://www.thoughtco.com/famous-sociologists-3026648
مترجم: پرستو عموزادی
دیدگاه خود را بنویسید